W zmieniającym się otoczeniu stosowany algorytm oceny przedsiębiorstwa powinien ulegać ciągłemu doskonaleniu, aby przedsiębiorstwo mogło skutecznie odpowiadać na potrzeby rynku. Wykonywana ocena działalności, która zaspokaja podstawowe potrzeby przedsiębiorstwa, nie zawsze jest wystarczająca. Należałoby ją wzbogacić o szereg elementów, które uwzględnią wielowymiarowość systemu jakim jest przedsiębiorstwo. Duża ilość czynników i relacji między nimi, które powinny być uwzględnione w ocenie, rodzi potrzebę ciągłego doskonalenia systemu oceny przedsiębiorstwa.

Uwarunkowania kształtujące wykonanie oceny przedsiębiorstwa

Trudności w ocenie przedsiębiorstwa, na które napotykają firmy są wynikiem ograniczeń w zakresie kompetencji, zasobów i możliwości technicznych. Problemy wynikające z niewystarczających zasobów i możliwości technicznych mogą być wyeliminowane poprzez nakłady w rozwój struktur i systemów analityczno-kontrolnych. W przypadku barier kompetencyjnych sprawa staje się trudniejsza. Ten rodzaj barier jest wynikiem braku wiedzy oraz umiejętności powiązania wyników z różnych szczebli zarządzania i określenia ich wzajemnego wpływu. Każde przedsiębiorstwo jest systemem logistycznym, który jest zbiorem wzajemnie powiązanych podsystemów takich jak zaopatrzenie, wytwarzanie, transport, magazynowanie, zbyt, obsługa klienta (rysunek 1). Właściwe dobranie mierników i wskaźników pozwala na zrozumienie zarówno zależności występujących w ramach każdego podsystemu jak i związków pomiędzy poszczególnymi podsystemami przedsiębiorstwa. Zrozumienie wzajemnego oddziaływania poszczególnych podsystemów pozwala na dokonanie oceny każdego z nich oddzielnie oraz co szczególnie ważne ich wszystkich razem traktowanych, jako elementy składowe jednego organizmu.

Rysunek 1. Zależność wskaźników systemu logistycznego przedsiębiorstwa. Źródło: opracowanie własne

---

 

Do oceny całego przedsiębiorstwa nie jest wystarczająca wiedza merytoryczna z zakresu jednej dziedziny. Konieczne jest powiązanie wiedzy ekonomicznej z inżynierską i uwzględnienie realiów przedsiębiorstwa. Następnym poziomem trudności jest brak uniwersalnego algorytmu do kompleksowej oceny przedsiębiorstwa. Algorytm taki powinien wskazywać sposób identyfikacji współzależności i powiązań pomiędzy różnymi szczeblami zarządzania. Każda z firm posiada swoją specyfikę i w zależności od niej powinny zostać wypracowane dedykowane metody oceny. Wspomniany algorytm może być samodzielnie wypracowywany w przypadku zgromadzenia danych z wielu lat oraz związanych z tym doświadczeń. W pozostałych przypadkach właściwym jest wsparcie się doświadczeniem innych. Jednakże braki własne mogą spowodować, że współpraca z otoczeniem przy sporządzaniu analiz będzie mało efektywna a dodatkowo mogą pojawić się trudności ze zrozumieniem i interpretacją analiz i ocen dokonanych przez podmioty zewnętrzne.

Ocena to proces ciągły

Ocena podejmowanych działań powinna być stałym elementem kontroli realizacji planów. Szczególnie istotne ma ona znaczenie dla przedsiębiorstw. Dokonywana na bieżąco ocena pozwala określić trafność wcześniej podjętych decyzji oraz wskazywać uwarunkowania przyszłych działań. Im lepsza będzie przeprowadzona ocena tym użyteczniejsze będą jej wyniki dla odbiorców. Ocena przeszłych zdarzeń jest podstawowym elementem procesu decyzyjnego i jako taka powinna być poddawana nieustannemu doskonaleniu. Oceny były wykonywane od zawsze, ale sposób ich realizacji jest zależny od wiedzy, doświadczenia i możliwości wykonawcy. Metody oceny powinny być dostosowywane do specyfiki branży i możliwości przedsiębiorstwa. Dokładność otrzymanych wyników jest uwarunkowana szczegółowością i kompleksowością przeprowadzanych analiz. Szeroko rozumiana jakość wykonania oceny wpływa na rzetelność otrzymanych wyników. Im jest ona lepsza tym większe prawdopodobieństwo podjęcia trafnych decyzji dot. przyszłych zdarzeń. Użyteczność oceny może być zwiększana poprzez wielowymiarową analizę i uwzględnienie indywidulanych aspektów danego rodzaju działalności.

Podsumowanie

Wielowymiarowość i specyfika systemów jest definiowana przez wiele czynników. Ujęcie wszystkich czynników w procesie oceny jest trudne z uwagi na rozpiętość prowadzonych analiz. Wskazanym byłoby oparcie oceny na wypracowanym na podstawie posiadanej wiedzę wzorcu, który określiłby obszary wymagające analizy oraz wskazywałby sposób identyfikacji współzależności oraz powiązań pomiędzy różnymi szczeblami zarządzania w przedsiębiorstwie. Wzorzec oceny powinien być dostosowany do specyfiki prowadzonej działalności. Po zebraniu doświadczeń wzorzec oceny powinien być udoskonalany i być podstawą do zbierania nowych doświadczeń które staną się podstawą do jego kolejnej modyfikacji.

Autor: Jerzy PIONTEK
Mail: office@strefawzrostu.com