Świadome korzystanie z emocji jako źródła informacji o sobie i ludziach nas otaczających, jest jednym z podstawowych elementów inteligencji emocjonalnej. Ma ona wpływ zarówno na relacje z innymi osobami jak i na komfort osobisty. Trafne rozpoznawanie i odczytywanie sygnałów płynących z emocji ma wpływ na podejmowanie właściwych decyzji, wzrost skuteczności rozwiązywania problemów i konfliktów. Pozwala lepiej komunikować się z innymi ludźmi. Wysoka inteligencja emocjonalna (EQ) pomaga zadbać o realizację własnych potrzeb i lepiej rozumieć postawy innych osób. Korzystanie z inteligencji emocjonalnej może podnosić efektywność działań i zapobiegać codziennym frustracjom. Z tego powodu, dzisiaj EQ jest kluczowym kryterium w procesach rekrutacji w szczególności na stanowiska kierownicze.
Czym jest inteligencja emocjonalna (EQ)?
W ostatnich latach, inteligencja emocjonalna ma coraz większe znaczenie dla naszego postrzegania skutecznych liderów. Jeden z twórców tego pojęcia, John Mayer określa inteligencję emocjonalną jako „zdolność trafnego rozpoznawania własnych i cudzych stanów emocjonalnych, zrozumienia sygnałów, jakie emocje wysyłają na temat wzajemnych relacji, oraz radzenia sobie z własnymi i cudzymi emocjami”. Z kolei Daniel Goleman, psycholog, który wprowadził pojęcie inteligencji emocjonalnej do zarządzania, uważa, że EQ to połączenie zdolności rozumienia emocji z umiejętnością zarządzania nimi, motywowaniem siebie, empatią i kompetencjami społecznymi. Goleman opisuje EQ jako zespół pięciu cech i umiejętności, którymi są: samoświadomość, samoregulacja, motywacja, empatia, umiejętności w relacjach interpersonalnych. Cechy te są składowymi naszej osobowości. Każda z tych cech ulega zmianom na przestrzeni życia człowieka. Można je również świadomie rozwijać, a poprzez to poprawiać na co dzień jakość swojego życia i funkcjonowania w relacjach z innymi. Goleman w swoich badaniach udowodnił, że EQ jest znacznie lepszym wskaźnikiem skutecznego przywództwa niż kompetencje techniczne, IQ czy kreatywność.
Składowe inteligencji emocjonalnej
Samoświadomość to zdolność rozpoznawania i zrozumienia własnych nastrojów, emocji i motywów oraz ich wpływu na inne osoby. Poziom naszej samoświadomości odzwierciedla pewność siebie, samoocena i dystans do własnej osoby.
Samokontrola to umiejętność opanowania, kontroli i przekierowania niszczących odruchów i emocji. Jest to zdolność uspokajania siebie, znoszenia frustracji, zastanowienia się zanim coś zrobimy. Samokontrola buduje ocenę naszej wiarygodności i uczciwości. Pomaga nam zachować kontrolę i dobre samo poczucie w trudnych sytuacjach, co z kolei przekłada się na otwartość na zmiany.
Motywacja to umiejętność realizacji celów z energią i wytrwałością. Jest to zapał do pracy niezależnie od gratyfikacji pieniężnych lub statusu. Motywację charakteryzuje determinacja w dążeniu do celu, optymizm w trudnych sytuacjach i zaangażowanie w sprawy organizacji.
Empatia to umiejętność rozpoznawania emocji u innych, szybsze zrozumienie tego co inna osoba potrzebuje. Umiejętność tą cechuje skuteczność w rozwijaniu i zatrzymywaniu talentów w zespole, „służebność” wobec współpracowników, klientów, ludzi.
Umiejętności społeczne to zdolność nawiązywania relacji z innymi, umiejętność pełnienia ról społecznych, pracy w grupie itp. Umiejętności społeczne pozwalają skutecznie przekonywać innych i wdrażać zmiany. Są podstawą prawdziwego przywództwa i autonomicznych zespołów.
Inteligencja emocjonalna w praktyce
Badania przeprowadzone przez Travisa Brandberry, Jeana Greavesa i Patricka M. Lencioni, autorów książki „Inteligencja Emocjonalna 2.0” potwierdzają istotną rolę inteligencji emocjonalnej w sukcesach zawodowych. Według nich, 90% ludzi sukcesu ma wysoką inteligencję emocjonalną. Z drugiej strony, tylko 20% ludzi bez sukcesów może pochwalić się takim wynikiem. Należy pamiętać, że biznes to ludzie. Podstawą zgranego zespołu są osobowości ludzi, którzy go tworzą. Zatem warto zwrócić uwagę na osobowość w procesach rekrutacji i nie przekreślać ludzi tylko z powodu braku twardych kompetencji, które można szybko uzupełnić. Jeśli chcesz być dobrym pracownikiem czy szefem, to inteligencja emocjonalna stanowi bazę.
Katarzyna Malinowska
Mail: office@strefawzrostu.com
Katarzyna Malinowska
Ekspert z dziedziny zarządzania zmianą i rozwoju zespołów